၁။ အသိတစ္ေယာက္ ေရးေသာ မွတ္ခ်က္ကို သေဘာက်၍ စေျပာရပါမည္။
'ဒီစကားေျပာလို. အျခားသူမ်ားႏွင့္ အခင္မင္ပ်က္ရလည္း ၀မ္းမနည္းပါ' ဟု ဆိုပါသည္။ ဆက္ေျပာမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုလည္း '
ထိုသို.ပင္' သေဘာထားေစခ်င္ပါသည္။
၂။
က်န္းမာေရး ကိစၥမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကဆိုၾကသည့္အခါ မည္သူမွ စနစ္တက်
သုေတသန ျပဳထားေသာ ရလာဒ္ကို ေျပာၾကသည္ မဟုတ္ပဲ စိတ္မွန္းႏွင့္ '
ရမ္းတုတ္'
ေနၾကသည္သာ မ်ားပါသည္။ (ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း ရမ္းတုတ္ခဲ့ရပါသည္)
ရမ္းတုတ္ၾကသည္အတူတူ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ေထာင့္ေပါင္းစံုမွ
အနီးစပ္ဆံုး ေတြးေစခ်င္ပါသည္။ ဥပမာ ဆိုပါမည္။ ေနာက္ေပါက္ ဆရာ၀န္ေလးမ်ား
အရည္အေသြးက်ဆင္း လာသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာကို ဆရာအင္အား
မေလာက္မငပဲ ရရိွေသာ အခ်ိန္နည္းနည္းကေလး၀ယ္
အလွ်င္အျမန္ေမြးထုတ္ရသျဖင့္ဟုလည္း ဆိုၾကပါသည္။ အမွန္စင္စစ္မူ
အရည္အေသြးက်ဆင္းလာသည္ဆိုသည္ကလည္း စနစ္တက် တိုင္းတာထားျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္။
(ညံ့ဖ်င္းသူမ်ား အေတြ.မ်ားလာသည္ ဆိုေသာ္လည္း ယခင္ဆရာမ်ားလည္း အစဥ္အဆက္
ထိုသို.ေျပာသံၾကားခဲ့ဘူးပါသည္) ဆရာအင္အားေၾကာင့္္၊ အခ်ိန္နည္းနည္းေၾကာင့္
ဘာေၾကာင့္ညာေၾကာင့္မ်ားသည္လည္း စနစ္တက် တိုင္းတာတြက္ခ်က္ထားသည္မဟုတ္ပဲ
ျဖစ္နိုင္ေခ်ရိွေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို အေတြ.အႀကံဳအရသာ မွန္းဆ၍ထားေသာ
အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို. မွန္းခ်က္နွင့္ ရွာထားေသာ
အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို '
အတည္အျဖစ္' ယူဆလိုက္ေသာအခါ ဆရာ၀န္ေမြးထုတ္မ်ား၏ အရည္အေသြး ျပည့္၀ေစရန္ ျပင္ဆင္မည္ဆိုေသာအခါ '
မွန္းဆအေၾကာင္းရင္းမ်ားကို အမွန္အျဖစ္ ျပင္ဆင္ရန္ အားထုတ္ျခင္း' သည္ မွန္ကန္ေသာ အားထုတ္ျခင္း ျဖစ္ပါ၏ေလာ ဆင္ျခင္ေစခ်င္ပါသည္။ သို.ေသာ္ မလုပ္သည္ထက္ လုပ္သည္က ေတာ္ေသးသည္ဟုပဲ ခ်ီးက်ဴးရပါမည္။
၃။
ယခု ဆက္ေျပာမည့္ အရာမ်ားသည္လည္း စနစ္တက် သုေတသန ျပဳထားသည္မဟုတ္ပဲ
'ထင္လံုး' မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံလိုပါသည္။ သူတပါး၏ ထင္လံုးမ်ားကို
ေခ်ပရန္ ထင္လံုးမ်ားကို ျပန္လည္ အသံုးျပဳျခင္းသည္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ
အျပဳအမူ မဟုတ္ဟု ယူလိုက ယူႏိုင္ပါသည္။ သို.ရာတြင္ လူ.သေဘာသဘာ၀ကို အေျခခံ၍
ေထာင့္စံုနိုင္သမွ် စံုေအာင္ေတြးေတာႏိုင္ေစရန္ အားထုတ္ထားပါသည္။ အထူးသျဖင့္
ကိုယ့္ဘက္တစ္ဘက္တည္းကိုသာၾကည့္၍ ထင္လံုးမ်ားကို အဟုတ္လုပ္၍ '
ငိုတတ္တဲ့ ကေလး မုန္.စားရ'
ေစရန္ ေအာ္ေနေသာ ငရမန္ဆရာ၀န္မ်ားအတြက္ 'ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရိွေသာ
ထင္လံုးမ်ားကို အမွန္တကယ္လက္ရိွအေနအထားေပၚ ထင္ဟပ္၍' ေျပာျပလိုသည္မ်ား
ရိွလာပါသည္။
၄။ ယခင္က ဆရာ၀န္ေမြးထုတ္မွန္သမွ်ကို တိုင္းျပည္၏
လိုအပ္ေသာ ေနရာတြင္ ခန္.ထားရန္ႏိုင္အတြက္ အလုပ္၀င္မွ ေဆးကုသခြင့္ လက္မွတ္
'ဆမ' ထုတ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ယခု ေမြးသမွ် မခန္.ႏိုင္ေတာ့ပါ။ ထိုအခါ ဆမအတြက္
သင္တန္းတစ္ခုျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးရပါသည္။ ထိုကိစၥမ်ားတြင္ မွန္သည္မွားသည္
ေျပာရန္မရိွပါ။ သို.ရာတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ဆရာ၀န္ ဟုေျပာၾကတိုင္း '
အူထဲကယား'
ပါသည္။ ဟိုးေရွးယခင္ေက်ာင္းသားႀကီးမ်ားသည္ တတိယႏွစ္ၿပီးသည့္အခါ
(ဆရာ၀န္မ်ား အလြန္လိုအပ္ေသာ ကာလက ျဖစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ တရား၀င္သည္
မ၀င္သည္အပထား) ျပင္ပ ဂ်ီပီ ဖြင့္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသံၾကားဘူးပါသည္။ ယခု
ဘြဲ.လက္မွတ္၊ ေဟာက္စ္ဆာဂ်င္ ကြန္ပလိရွင္း၊ ဆမ စသည္ျဖင့္ လက္နက္ႀကီးငယ္
အျပည့္အစံုတပ္ဆင္ေပးထားသည့္တိုင္
'ႏို.သက္ခံ စို. '
ခ်င္ေနသကဲ့သို. အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ရပါသည္ေျပာေသာအခါ နားလည္ရန္အေတာ္ခက္ရပါသည္။
ဆရာ၀န္ေမြးထုတ္သမွ် အစိုးရက ခန္.အပ္နိုင္ေသာ
ႏိုင္ငံရိွလွ်င္ေျပာျပေစခ်င္ပါသည္။ တစ္နိုင္ငံေလာက္ကို ရွာလာၿပီး
လာေျပာမည္စိုး၍ ကမာၻေပၚရိွ ႏိုင္ငံမည္မွ် ဆိုသည္ကိုပါ ရွာလာေစခ်င္ပါသည္။
ကမာၻ. စံနွဳန္း တစ္ခုတေလကို ဆြဲဆြဲထုတ္လာၿပီး ေအာ္ေအာ္ေနသည့္အခါလည္း
စိတ္ညစ္ရေသာ္လည္း ဤကိစၥကို ေခတၱခ်ထားခဲ့ပါမည္။
၅။ ယခင္ကိုပဲ
ျပန္သြားရပါမည္။ ယခင္ေခတ္က ေမြးထုတ္ေသာဆရာ၀န္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္တာ၀န္ကို
ထမ္းေဆာင္ရမည္မွာ အေသအခ်ာျဖစ္၍ အလုပ္မ၀င္လွ်င္ 'ဆမ'
ထုတ္မေပးေရးမူခ်ခဲ့သည္ကို အျပစ္ေျပာခဲ့ၾကေသာ္လည္း 'အလကားမတ္တင္း' ႏွင့္
အဆင့္ျမင့္ ပညာမ်ားကို သင္ၾကားေပးခဲ့ၾကသည္ကိုေတာ့ 'ရူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္'
ေနသကဲ့သို. ယေန.အထိ အေမြပါလာသည္ကိုလည္း ေမ့ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ကာ
ေဘာင္းထိုးခဲ့ရသည္ကိုပဲ ထပ္ျပန္တလဲလဲ 'ေအာ္ၾကဟစ္ၾက အေရးဆိုၾက' ပါသည္။
ေဘာင္းကိစၥသည္ 'မထိုးမျဖစ္ အက်ပ္ကိုင္၍ ထိုးခဲ့ရသေယာင္' ေျပာၾကပါသည္။
တကယ္ေတာ့ မေက်နပ္လွ်င္ ေဘာင္းမထိုးရံုသာဟု ေျပာလွ်င္ ရြဲ.ေျပာသည္
ထင္ၾကပါမည္။ အက်ပ္ကိုင္သည္ ဆိုၾကပါမည္။ တကယ္ေတာ့ တိုင္းျပည္က
အလကားနီးပါး သင္ၾကားေပးေနေသာ ဆရာ၀န္ပညာေရးသည္
(ယခုအထိ တစ္လရွစ္ရာမွ်သာရိွပါသည္) တိုင္းျပည္အတြက္ အရွံဳးခံ၍
ေမြးထုတ္ေနရျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ဆရာ၀န္သစ္လြင္တစ္ဦး ေမြးထုတ္ရန္မွာ
တိုင္းျပည္အတြက္ ၁၅သိန္းခန္. ကုန္က်၍ ေလွ်ာ္ေၾကးေတာင္းလွ်င္ ၁၀သိန္းသာ
ျဖစ္သည္ကို 'ေစ်းတြက္ တြက္လိုေသာ အီေကာေနာမစ္ ဆရာ၀န္ေလးမ်ား'
အားေျပာလိုပါသည္။ ေဘာင္းထိုးစဥ္က 'ၿပီးၿပီးေရာ ဖတ္၍ပင္မၾကည့္ပဲ' ထိုးခဲ့ၾက၍
လြယ္လင့္တကူပင္ေမ့လိုက္ၾကပါသည္။ ထိုေဘာင္း
အသက္၀င္ခ်ိန္ ေရာက္လာေသာအခါ မတရားပါဟု ေအာ္ၾကပါသည္။
၆။
တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္လြန္းလို.ဟု ေအာ္ေနရန္ အခ်ိန္အခါ မဟုတ္ေတာ့သည္ကို
နားလည္ပါသည္။ တိုင္းျပည္အေၾကာင္း၊ စနစ္အေၾကာင္း ဆဲေနၾကသည္ကို
နားစိုက္ၾကည့္လွ်င္ ကိုယ့္ဘက္မွ ရွဳေထာင့္တစ္ခုတည္းကိုသာ အာရံုစိုက္၍
အျခားေသာ ဘက္မွ 'ရွဳၾကည့္' ႏိုင္ရန္ အားထုတ္ၾကသည္ကို မေတြ.မိသေလာက္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
အေပးအယူ ကိစၥဟု ယူဆလွ်င္လည္း 'ကိုယ္ယူခဲ့သည္ကိုေတာ့' မေမ့ၾကေစခ်င္ပါ။
စနစ္တြင္အားနည္းခ်က္မ်ား၊ ေခတ္နွင့္ မကိုက္ညီသည္မ်ား ရိွသည္ကို
၀န္ခံပါသည္။ အရာရာတိုင္းကို ေခတ္စနစ္အား 'ပံုခ်' ရန္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
လူတိုင္း၏ လိုအင္နွင့္ ကိုက္ညီေသာ စနစ္ဆိုသည္ျဖင့္ မရိွႏိုင္ပါ။ အတၱကို
အေျချပဳစဥ္းစားေသာ ဆရာ၀န္အခ်ိဳ.အတြက္ ဆရာ၀န္အားလံုးကို ၀ါးလံုးရွည္ျဖင့္
ယမ္းသလိုျဖစ္မိပါက ေတာင္းပန္ရပါမည္။ မသက္ဆိုင္သူမ်ားကို ေတာင္းပန္ျခင္း
ျဖစ္ေသာ္လည္း သက္ဆိုင္သူမ်ားကိုမူ အခင္မင္ ပ်က္ရလည္း ၀မ္းမနည္းပါဟု ထပ္မံ၍
ဆိုပါမည္။
(ဆက္ပါမည္)