Monday, July 23, 2012

ဆရာ၀န္ဘက္က 'စုန္းျပဴး' ေရြးမယ္


၁။ တစ္ခုေသာ သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္၀ယ္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ အရွင္အာနႏၵာမွ ဗုဒၶျမတ္စြာအား 'ပါတိေမာက္'ျပေတာ္မူပါရန္ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားရာ ဘုရားရွင္က 'အာနႏၵာ၊ ပရိသတ္ မစင္ၾကယ္'ဟု မိန္ေတာ္မူ၍ အေကာင္းအဆိုး၊ အက်ိဳးအျပစ္ႏွင့္စပ္လ်ွင္းေသာ ပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မမူေပ။ အရွင္အာနႏၵာမွ သံုးႀကိမ္ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း ပယ္ေတာ္မူသည္။ ထိုအခါ အရွင္ေမာဂၢလန္မွ တရားကို မေစာင့္ေသာ၊ အက်င့္မစင္ၾကယ္ေသာ 'အလဇၨီ' ပုဂၢိဳလ္ကို တန္ခိုးျဖင့္ၾကည့္၍ 'ငါ့ရွင္၊ထြက္ေလာ့၊ သင့္အား ဘုရားရွင္ျမင္ေတာ္မူသည္'ဟု နွင္ေသာ္လည္း ထိုသူသည္ မထြက္ေပ။သံုးႀကိမ္ႏွင္သည့္တိုင္ မထြက္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ လက္ေမာင္းမွဆြဲကိုင္ကာ ႏွင္ထုတ္ရေလသည္။ ဘုရားရွင္လည္း 'အာနႏၵာ၊ မျဖစ္စဖူးျဖစ္ခဲ့သည္၊ မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေသာ ထိုေယာက္်ားသည္ လက္ေမာင္းကို ကိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ ေစာင့္ဆိုင္းဘိသည္'ဟု ျပစ္တင္ေတာ္မူေလသည္။

၂။ ဆရာ၀န္ေတြ ဘက္က ခုခံကာကြယ္ (ခုခံကာကြယ္ရကတည္းက အျပစ္တင္ဖြယ္တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ၿပီလို ေအာက္ေမ့ရပါသည္) ေသာစကားမ်ား ေျပာရေသာအခါ၀ယ္ ထိုအျဖစ္အပ်က္အား သတိရေနမိခဲ့သည္။ ေျပာစရာစကားျဖစ္လာေသာအခါ ေျပာထိုက္ေသာ အေၾကာင္းရိွခဲ့ေလမလား စဥ္းစားရပါသည္။ ပညာရပ္သေဘာကို နားမလည္၍ဟု မၾကာခဏ ေျပာခဲ့ဘူးေသာ္လည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အခ်ိဳ.ကိစၥမ်ား၀ယ္ ပညာရပ္သေဘာထက္ လုပ္ရပ္သေဘာကို မေက်လည္၍ ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ တခါတရံ လူနာေသျခင္း၊မေသျခင္းထက္ လူနာရွင္မ်ားအား (အခ်ိန္မလံုေလာက္ေသာ ဆရာ၀န္မ်ားမွ) ေသခ်ာစြာ ရွင္းလင္းျပသခဲ့ၾကပါ၏ေလာဟု ေမးလိုပါသည္။

၃။ ဆရာ၀န္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းသည္ ဆရာ၀န္တစ္ဦးကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းမမည္ပါ။ ဆရာ၀န္တည္းဟူေသာ အႏြယ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းကိုသာ ဆိုလိုေၾကာင္း အေလးအနက္ဆိုပါသည္။ ျပင္ပမွ လာေသာ ပေယာဂမ်ားကို ကုရမည္ျဖစ္သကဲ့သို. အတြင္းမွလာေသာ 'ေလာက္ေကာင္' မ်ားကိုလည္း သန္.စင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။

၄။ ဆရာ၀န္-လူနာ ဆက္ႏြယ္မွဳ(docor-patient relationship) ရိွလာၿပီဆိုလွ်င္ သတင္းအခ်က္အလက္ေပးမွဳ (communication) ရိွရပါမည္။ အခ်ိန္အားေတာ္မမူၾကေသာ ဆရာ၀န္အခ်ိဳ.သည္ သတင္းအခ်က္အလက္ကို 'ပိႆေလးနွင့္ ေဘးပစ္'ကာ ေပးၾကပါသည္။ နဂို ေ၀ဒနာေၾကာင့္၊ လူမွဳေရးေၾကာင့္၊ စိမ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ေၾကာင့္ စိတ္တင္းအားမ်ားေနေသာ လူနာမ်ား၊လူနာရွင္မ်ားအေနနွင့္ 'ကိုယ္ကုသ၍ မျဖစ္နိုင္ေသာ ေရာဂါေၾကာင့္သာ အားမတန္မာန္ေလ်ာ့ရတယ္။နည္းနည္းမွ မေက်နပ္' ဟု ေျပာ၍ရလွ်င္ ေျပာၾကပါလိမ့္မည္။ လူနာရွင္တစ္ဦးစီကို ငါးမိနစ္စီေလာက္ အခ်ိန္ပိုေပးလိုက္လွ်င္ ျဖစ္ပြားေနေသာ မေက်လည္မွဳ အေတာ္မ်ားမ်ားမွ တစ္၀က္ခန္.ေလ်ာ့သြားမည္ဟု ထင္ရပါသည္။

၅။ အခ်ိဳ. ကမူ ဆရာ၀န္မ်ားကို ယခင္ဒုတိယဘုရားေနရာမွ ေလ်ာ့သြားသည္ကို မည္သို.လုပ္ရမည္နည္းဟု ေမးခ်င္ဟန္ရိွပါသည္။ ရယ္စရာလည္းေကာင္းပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဒုတိယ ဘုရားေနရာလိုခ်င္ၾကပါသနည္း။ ၀မ္းလားမည္မစိုးၾကဘူးလားေမးခ်င္ပါသည္။ ခဏခဏ ေျပာခဲ့ဘူးပါသည္။ ဆရာ၀န္သည္ ၀န္ေဆာင္မွဳ ေပးသူသာျဖစ္ပါသည္။ (ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္းမွတပါး) ၀န္ထမ္းဆရာ၀န္ျဖစ္ေစ၊ ဂ်ီပီဖြင့္သူျဖစ္ေစ ၀န္ေဆာင္မွဳ ေပးေသာသူသာျဖစ္သည္။ ေျပာခဲ့ဘူးသလို အသက္နွင့္ စပ္လွ်င္းေသာ ၀န္ေဆာင္မွဳကို ဂုဏ္ယူနိုင္ပါသည္။ အေျခာက္တိုက္ ၿခိမ္းေျခာက္ဟိန္းေဟာက္ရန္ေတာ့မလိုပါ။ ကရုဏာေဒါေသာျဖင့္ ေရာမခ်ေစပါ။  လူဟူသည္ ကရုဏာျဖင့္ေငါက္သည္လား၊ အလုပ္မ်ား၍ ေငါက္သည္လား၊ သိတတ္ေသာ သေဘာရိွပါသည္။ ၀န္ေဆာင္မွဳေၾကာင့္ ရေသာေငြေၾကးသည္ မတန္ရာမွန္းသိပါသည္။ သို.ေသာ္ အသက္နွင့္ ပတ္သက္ေသာ ၀န္ေဆာင္မွဳျဖစ္၍ 'ရရိွသည္မွာ မတန္' ဟု ယူဆလွ်င္ မလုပ္ပဲေနရံုသာရိွသည္။ ၀န္ေဆာင္မွဳကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ မျဖစ္နိုင္ပါ။ မိမိ ္'၀န္ေဆာင္'ေနရသည္မွာ 'လူ.အသက္'ျဖစ္ပါသည္။

၆။ ဆရာ၀န္ဟူသည္ ပုထုဇဥ္ လူသားမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို.ေသာ္ ပုထုဇဥ္ကို ဇဥ္ပဲ ဇဥ္နိုင္လြန္းတယ္ မျဖစ္ေစခ်င္ပါ။ လူမွဳေရး ခၽြတ္ေခ်ာ္ခ်က္ရိွေသာ ဆရာအခ်ိဳ.ကို ေတြ.ဘူးပါသည္။ မည္သို.ပင္ နာမည္ဆိုးထြက္ထြက္ ဆရာ၀န္ရွဳေထာင့္ဘက္ကမူ 'ေရႊသားအတိ' ျဖစ္ေနသည္ဟု ေျပာခ်င္ပါသည္။ အခ်ိဳ.ဆရာမ်ားမွာ အျပစ္ေပးအေရးယူေလာက္ေသာ နာမည္မထြက္ပဲ၊ 'စင္းလံုးေခ်ာ' ကေလးမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္အေနနွင့္မူ ေလးစား၍ မရနိုင္သူမ်ားကိုလည္း ေတြ.ဘူးပါသည္။ မည္သို.ပင္ဆိုေစ၊ ဆရာ၀န္သည္ လူနာ အတြက္သာ ျဖစ္ရမည္ဟူေသာ မူျဖင့္ သံုးသပ္ေစခ်င္ပါသည္။ အေရးယူေလာက္ေသာ ျပစ္မွဳရိွမွ က်င့္၀န္ပ်က္သည္မမည္ပါ။ ဘယ္သူမသိသိ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ သိၾကပါသည္။

၇။ က်င့္၀တ္ကိစၥသည္ သိမ္ေမြ.ပါသည္။ လက္ညိဳးထိုးျပသည္ထက္ ကိုယ့္စိတ္ျဖင့္သာ သံုးသပ္၍ ရနိုင္ပါသည္။ ကိုယ့္ဘက္မွ လံုၿခံဳမွဳယူကာ မလိုလားအပ္ပဲစစ္ေဆးခိုင္းျခင္း၊ စစ္ေဆးမွဳ သေဘာတရားကို ေသခ်ာစြာရွင္းမျပျခင္း ( နားလည္ေအာင္ေဆးေက်ာင္းေျခာက္ႏွစ္တက္မွရမယ္ဟု လြယ္လြယ္ေျပာလွ်င္ေတာ့ရပါသည္၊ အားလံုးကို ရွင္းျပေနရန္မဟုတ္၊ အေကာင္းအဆိုး၊ အက်ိဳးအျပစ္မွ်ေတာ့ လူနာႏွင့္ လူနာရွင္ သိသင့္ပါသည္။ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ရိွသင့္ပါသည္။ သူနာျပဳတစ္ေယာက္ကို အင့္ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းလိုက္လုပ္၍ မသင့္ေတာ္ပါ)၊ လူနာမ်ားကိုသာမက ဆရာ၀န္အခ်င္းခ်င္း အပုတ္ခ်ျခင္း၊ ဗီြအိုင္ပီမွတပါး လူနာမ်ားကို ဟိန္းေဟာက္ျခင္း၊ ေရာဂါစစ္ေဆးရန္ လံုေလာက္ေသာ အခ်ိန္မယူျခင္း  စေသာ က်င့္၀တ္မ်ားကို စဥ္းစားဆင္ျခင္သင့္ပါၿပီ။ ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူ၍ မျဖစ္ေသာ္လည္း လုပ္အပ္ပါ၏ေလာ ေမးလိုပါသည္။

၈။ ေဒ၀ဒတ္ မေကာင္းျခင္းသည္ သံဃာ မေကာင္းျခင္းမဟုတ္ပါ။ သို.ေသာ္ ေဒ၀ဒတ္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးအားလည္း သံဃာအဖြဲ.အစည္းတြင္ မထားထိုက္ပါ။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ သိေစခ်င္ပါသည္။ လက္ေမာင္းကိုကိုင္၍ ႏွင္ထုတ္သည့္တိုင္ ေစာင့္ဆိုင္းမေနၾကပါႏွင့္ေတာ့ ဟု သတိေပးလိုက္ရပါသည္။

No comments: