ကြန္ျမဴနီေကးကို ရွင္းသင့္မရွင္းသင့္

သူညားေတြ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းဆိုေတာ့ အေနာ္လည္း ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းခ်င္တာနဲ. ထိုင္စဥ္းစားတာ။ ဘာမွလည္းထြက္မလာဘူး။ ဘယ္ထြက္လာမလဲ၊ ေခါင္းထဲမွာက ဗလာပဲ။ ဗလာဆိုေတာ့ေကာင္းတာေပါ့၊ ေတာ္ၾကာ အမွားႀကီးကို သိေနရင္ဒုေကၡာ။

အဲသဟာနဲ. အဲဒီ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္း ဆိုတာႀကီးက ဘာလဲဆိုတာ ျပန္ရွာၾကည့္ရေသးတယ္။ သိမွမသိပဲကိုး၊

Medium by which people share ideas, feelings and information with others

အဲဂလိုေတာ့ေတြ.တာပဲ။အဲဒီေတာ့မွ မဟာဆန္သူျပဇာတ္ထဲမွာ တသက္လံုးေျပာလာတာ စကားေျပေတြပါလားလို. မသိခဲ့တဲ့ဦးေရႊဖီက ငါပါလားေပါ့ေလ။ တကယ္ေတာ့ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းဆိုတာ မတ္စိ ပို.တာပါလား။ မတ္စိေရာက္သြားရင္ အလုပ္ျဖစ္တာပါလားေပါ့ေလ။ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့မသိဘူး။ ေတြးမိတာေလးေပါ့ေလ။

ခက္တာက မတ္စိေတာ့ေရာက္သြားပါရဲ့။ တစ္ဖက္လူက မေက်လည္ဘူးဆိုရင္ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းကေန ကိန္ျမဴနီေကးခ်င္း ျဖစ္သြားနိုင္ပါသလားလို.ဆက္ေတြးမိတာပါ။ တို.မ်ားဘုရားရွင္ကို ပုဏၰား လင္မယားက သမီးနဲ.ေပးစားမယ္ ေျပာေတာ့ ဘုရားရွင္က က်င္ႀကီး၊က်င္ငယ္၊ ခၽြဲသလိပ္နဲ.ျပည့္ေနတယ့္ မင္းတို.သမီးကို ငါလက္ဖ်ားနဲ.ေတာင္မတို.လိုဘူး လို.ျပန္ေျပာတာနဲ. သမီးျဖစ္သူက ရန္ညိဳးဖြဲ.ဆိုပဲ။ တို.ဘုရားရွင္ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္း မေကာင္းဘူးလို. မေျပာနဲ.ေနာ္၊ ဒီလိုေျပာမွာ သတၱ၀ါေတြ အကၽြတ္ရမွာျမင္လို. ေျပာရတာ။ အိမ္း၊ နားမလည္တာနဲ. ဆက္ဖတ္ေတာ့မွ Social skills are situation specific တို. The role of the other person is important တို. ေတြ.ရတာ။

အဲသဟာနဲ. တို.ေဆးေလာက မွာေရာ ဘယ္သူေတြ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္း စေကးေတြလိုမလဲျပန္ရွာေတာ့

1.For all teachers
2.Some special needs for teachers in clinical setting.
(Basic Educational Science Workshop 1/2010, University of Nursing, Mandalay)

အဲသဟာနဲ. ဥာဏ္ကမမီပဲျဖစ္ျပန္ေရာ။ တတ္နိုင္ပါဘူးေလဆိုၿပီး ဆက္ရွာေတာ့ ဆရာမႀကီး ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ရဲ့ ကြန္ျမဴနီေကးရွင္း စေကးစ္ ဆိုတာေလး ရွာေတြ.တယ္။ Educational Handbook for Trainers of Health Proffessionals ဆိုတဲ့စာအုပ္ေလးထဲမွာ။ ၾကာေတာ့ၾကာၿပီေကာ။ ေဆးသိပၸံပညာဦးစီးဌာန ကပဲထုတ္တာ။ ၂၀၀၀၄ ပတ္၀န္းက်င္ကျဖစ္ပါမယ္။ အထုေခတ္နဲ. ကိုက္မကိုက္ကေတာ့ ပညာခ်ိမ်ား ဆံုးျဖတ္ရမယ့္အရာ။ အေနာ္တို.လို ခေယးမ်ားအရာမဟုတ္။

ဆရာမႀကီးက ဒီလိုေရးထားပါတယ္။

As mentioned above, communication as applied to medical pedagogy has two main components.
1) That concerns the individual teacher in the process of imparting knowledge, competencies and skills that are required for training to become a doctor
2) Deals with essential communication skills that are needed when dealing with patients or community, that is to say, the highly complex skills manifest in doctor-patient relation or other forms of one-one or face-to-face communication, a rather difficult and complicated task for most uninitiated persons which will include almost all students and most teachers (clinicians)

most uninitiated persons ဆိုတာကေတာ့ ဆရာမႀကီး ရြဲ.ေျပာတာလားေတာင္မသိေတာ့ပါဘူးေလ။ ထားပါေလ။ အေနာ္သိခ်င္တာက ေဆးရံုေတြမွာ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းႀကီး သင္သင့္ မသင္သင့္ ဆရာမႀကီးမ်ားေျပာထားေလမလား ျပန္ရွာေတာ့ ဂလိုေတြ.ပါသဗ်။

One of the limiting factors in teaching and learning of communication skills in the current medical training is that, in the context of Myanmar and many other countries as well, the sole and only venue where the intricacies of patient-doctor relationship are observed, imbibed, absorbed and learned is the hospital. This is not exactly the ideal place for learning such skills as it does not represent the real-life situation, and therefore, there is an urgent need to extend the venue of learning to the community, and other settings such as the general practice.


ဆရာမႀကီးကေတာ့ လက္ရိွေဆးရံုေတြဟာ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းသင္တဲ့ ေနရာျဖစ္ေနတာေတာင္ မႀကိဳက္ခ်င္သလိုပါပဲ။ ဆရာမႀကီးကေတာ့ ကြန္ျမဴနတီျဖစ္ျဖစ္၊ တျခားေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ သင္ယူမွဳ ဆန္.ထုတ္ေရးဟာ အားဂ်န္.နိဒ္ လို.ေျပာပါတယ္။ ဆရာမႀကီးရဲ့ ေတြးဆပံုဟာ အံ့ႀသေလာက္ပါတယ္။ အစြဲအလန္း၊ အယူအစြဲေတြကိုခဏေလးပယ္ခ်ၿပီးစဥ္းစားရင္ ဆရာမႀကီးရဲ့ အယူအဆဟာ ယုတၱိက်တာ၊ ေခတ္မွီ ဆန္းသစ္တာေတြ.နိုင္ပါတယ္။ (This is not exactly the ideal place for learning such skills as it does not represent the real-life situation)

ဆရာမႀကီး ေျပာထားတာတစ္ခုေတြ.ပါေသးတယ္။ေတြးဆနိုင္ဖို. ကူးခ်ပါတယ္။အဲ၊ ေ၀ငွပါတယ္။

The patient-doctor relationship is almost a one-way direction with the doctor taking the active part and the patient the grateful recipient of services rendered. The model of acute medicine is usually scientific and technical and the personnel in the hospital are essentially technicians and the social skills required are minimal.

chronic model မွာေတာ့ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းစေကးလို.ပါတယ္တဲ့ဗ်။သို.ေပမယ့္ လိုအပ္တဲ့ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းစေကားကေတာ့ (ဆရာမႀကီး အသံုးအတိုင္းေျပာရရင္ ) vastly different လို.ေျပာပါတယ္ခင္ည။

အေနာ္လည္း တစ္ခုခ်င္းေတာ့ဘ၀င္က်ေပမယ့္ ျပန္စဥ္းစားတဲ့အခါ ဘ၀င္ မေခြ.ပါဘူးခင္ဗ်။ ဘယ့္နွယ့္ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းဟာ ဘ၀တစ္ေလ်ွာက္လံုးမွာ သိပ္အေရးႀကီးတယ္လို.သိထားတာပါ။ နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အေရးႀကီးစာမ်က္နွာမွာရိွေနရမယ့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာလူ.စြမ္းအားစုမ်ားမွာ (ဂလိုဂ်ီးေက်ာလို. စိတ္ဆိုးရ၀ူးေနာ္၊ တဆိတ္ရိွ နိုင္ငံေတာ္တိုးတက္မွဳညႊန္းကိန္းေတြကို က်န္းမာေရးညႊန္တံေတြနဲ. လာလာတိုင္းေနလြန္းလို.၊ ဂယ္ဆို ေဘာလံုးပြဲရလာဒ္နဲ.တိုင္းပါ့လား ) ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းကို ဘယ္လိုမ်ားရနိုင္မလဲေပါ့။

ဆရာမႀကီး အေနနဲ. ေဆးရံုေတြမွာ (ကြန္ျမဴနီေကးရွင္း သင္ဖို.ရာ limit ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမွာ) သင္ယူမွဳပံုစံဟာ rele-modelling လို.ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Ethics, Humanisn နဲ. Professionalism ကို role-modelling ကေန ရနိုင္တယ္ေျပာပါတယ္။ Hidden of informal curriculum လို.ေျပာရင္လည္းရပါတယ္ လို.ဆိုပါတယ္။

အဲ၊ လက္စသတ္ေတာ့ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းကို တကယ္တမ္း သင္ယူရမွာက ဆရာႀကီးဆရာမႀကီးေတြပါလားလို. ေျပာရဲပါဘူးဗ်ာ။ သူတို.ကတတ္ၿပီးသား။ ေျပာရင္းေျပာရင္းေၾကာက္လာလို.ေတာ္လိုက္ေတာ့မယ္ေနာ္။ အဲ၊ ေဆးရံုေတြမွာ ကြန္ျမဴနီေကးခ်င္းသင္သင့္ မသင္သင့္ဆံုးျဖတ္ဖို.ကေတာ့ အေနာ္တို. အရာဟုတ္ဘူး။

အင္း၀ေခတ္က ေမာင္ျဖဴနဲ.မိမဲတူ ေပါင္းလာတာၾကာမွ မိမဲတူ အသားမဲလို.ပါဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ. ေမာင္ျဖဴက ကြာဖို.ႀကီဳးစားဆိုပဲ။ အဲဒီေတာ့ ခံုေတာင္ေမာင္က်ဘမ္းကေလ်ာက္ရတယ္။ ခုမွမမည္း၊ေရွးကမည္းသည္၊မည္းမည္းတူတူ၊ မိမဲတူကို၊ ငျဖဴကြာသင့္မကြာသင့္ ေပါ့ေလ။ ခုမွမည္းတာမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ကတည္းကမည္းတာပါေပါ့။ အခုလည္း အဲလိုပဲေလ်ွာက္ရမယ္။

ေရွးကသင္ေပး၊ခုမွေတြးသည္၊ ကြန္ျမဴနီေကးကို ရွင္းသင့္မရွင္းသင့္၊ တရားထိုက္သင့္၊ ဆင္ခ်င္ေတာ္မူပါဘုရား။